Metselverbanden

Niet enkel de gevelsteen bepaalt het uitzicht van een gevel. Het metselverband is even bepalend. Welke mogelijkheden zijn er, welke metselverbanden passen bij uw project?

Creëer uw eigen geveltextuur

Toen de gevelsteen ook een constructieve functie had, werden buitenmuren voornamelijk volsteens gemetst. Een enkele muur, noemen we dit in de volksmond. De volledige buitenmuur bestond uit gevelstenen en had een dikte van 210mm. Doorheen de tijd is het metselwerk zijn constructieve functie verloren. Het heeft vandaag een esthetische functie, met als gevolg veel meer verschillende metselwerkverbanden om een keuze te maken.

Een doordacht gekozen metselverband, of combinatie van verschillende verbanden, geeft extra cachet en karakter aan uw project.  Niet elke manier van verwerking leent zich tot elk metselverband. Bijvoorbeeld, voegloos metselwerk wordt voornamelijk uitgevoerd in wildverband. We zetten de verschillende verbanden even op een rij voor u.

Referenties met bijzondere metselverbanden

Halfsteensverband is de meest bekende en toegepaste metselwijze bij het verwerken van gevelstenen met een voeg. Bij dit metselverband wordt er grotendeels gebruik gemaakt van volle stenen. De volledige strekken van de steen worden gebruikt. Deze worden zo gestapeld dat de verticale voegen telkens met de helft van de baksteenlengte verspringen. Enkel op de hoeken van het gebouw en bij aansluitingen aan ramen en deuren zijn de koppen van de stenen zichtbaar. Door deze manier van verwerken is er amper materiaalverlies aangezien er een beperkt aantal stenen op maat gemaakt moet worden.

Halfsteensverband wordt voornamelijk toegepast bij gevoegd metselwerk. Dit aangezien indien er zonder voeg gewerkt wordt, iedere steen ingekort dient te worden voor de voegen uit te laten komen.

Bij een wildverband wordt er gewerkt met diverse lengtes van de baksteen, met uitzondering van afmetingen kleiner dan 1/4e van één steen. Bij het realiseren van een wildverband zijn er enkele regels die in acht genomen moeten worden:

Elke even of oneven rij moet starten met een klezoor (driekwartsteen). Elke andere rij start willekeurig met een kop of strek.
In de muur worden enkel koppen en strekken gebruikt, op willekeurige wijze.
Er mogen maximum 4 à 5 strekken naast elkaar geplaatst worden.
Er mogen maximum 2 koppen naast elkaar geplaatst worden.
Er mag maximaal een trap van 5 à 6 tredes ontstaan.

Dit metselverband is aangewezen bij het vermetselen of verlijmen van gevelstenen die worden gekenmerkt door een lage maatvastheid. Bij recuperatiestenen heeft men soms geen andere keuze.

Bijkomend zal dit soort metselwerk voornamelijk toegepast worden bij voegloos metselwerk. Dit aangezien voor dit metselwerk niet alle stenen ingekort dienen te worden.

Meer over metselwerk in wildverband

Met een stapelverband/ tegelverband legt u optisch de nadruk op het verticale aspect van het metselwerk. De gevelstenen worden telkens boven elkaar gestapeld zodat niet enkel de horizontale lintvoegen maar ook de verticale stootvoegen doorlopen.

Dit kan zowel met strekken als met koppen worden uitgevoerd. Het laatste zal wel de kostprijs opdrijven door het vele slijp- of zaagwerk.

Een belangrijk aandachtspunt bij een stapelverband is dat de constructieve sterkte van de muur vervalt. Dit kan opgelost worden door het toevoegen van horizontale metselwerkwapening, hiervoor wordt best het advies ingewonnen van een stabiliteitsbureau.

Het klezorenverband is een variant op het halfsteens verband. De verticale voegen verspringen telkens op ¼ of ¾ van de baksteenlengte. Esthetisch geeft dit een ‘vallende’ beweging aan het verband.

Laat men de lagen in 1 richting verspringen dan spreekt men van een 'vallende tand'. 

Dit kan zelfs zowel naar links als naar rechts worden uitgevoerd. Om de lange banden van schuin aflopende stenen te doorbreken, keert u op bepaalde hoogte de richting om. Zo creëert u een zigzageffect.

Door een klezoor  in het begin van een rij te plaatsen, verandert de richting van de ‘tand’, links- of rechts-vallend. Wordt er een klezoor verwerkt om de 2 lagen bekomt men als resultaat een ‘staande tand’.

Bij staand verband wordt een patroon van koppen en strekken aangehouden. Een laag start afwisselend met een drieklezoor en een kop. De laag met de drieklezoor wordt verder gezet met enkel strekken. De laag met de kop, wordt enkel verder gezet met koppen.

Als gevolg hiervan worden stenen voornamelijk als geheel gebruikt af als halve steen. Dit zorgt voor een beperkt verlies of uitval.

Een blokverband is een metselwerkverband waarbij er een 'blok' opgesteld wordt, dewelke herhaald word met een bepaalde ritmiek. Een veel voorkomend patroon is een blok van 4 stenen in stapelverband dewelke 90 graden gedraaid worden en vervolgens in een stapelverband herhaald worden. Een alternatief is een stapelverband van 2 stenen, waarbij de volgende 2 lagen verspringen met een halve steenlengte. Dit is als het ware een dubbel halfsteensverband.

Referentie met metselwerk in blokverband

Zoals de naam doet vermoeden zijn er bij dit formaat kruisen in het patroon zichtbaar. Ze worden gevormd door een alternatie van telkens een laag koppen en een laag strekken, net zoals bij het staand verband.

Er zijn 2 varianten:

Kruisverband ‘Openbare Werken’ Een ¾ steen wordt geplaatst aan het uiteinde van de strekkenlaag. Om de 4 lagen wordt er ook een kop naast de ¾ steen geplaatst. Op die manier wordt een verspringing verkregen van een halve baksteenlengte.
Kruisverband ‘Private Werken’ De ¾ steen wordt NIET in de strekkenlaag maar in de koppenlaag geplaatst. Bovendien niet helemaal op het uiteinde, maar naast de kop die het uiteinde vormt. Om de 4 lagen wordt een kop in de strekkenlaag geplaatst, om ook hier weer een verspringing van een halve baksteenlengte te bekomen.

Alle lagen  van het kettingverband bestaan uit opeenvolgend een kop en twee strekken. Hierdoor komen de koppen om de andere laag precies onder elkaar te liggen, hetgeen een ‘ketting’ vormt. In tegenstelling tot staand of kruisverband, is het aantal koppen beperkter.

Een koppenverband kan men opvatten als een halfsteensverband bestaand uit koppen in plaats van strekken. Alle lagen bestaan louter uit koppen die halfsteens worden geplaatst. Om ervoor te zorgen dat dit halfsteens koppenverband uitkomt is het noodzakelijk om iedere laag afwisselen te starten met een kop en een drieklezoor.

Het koppenverband wordt ook wel gecombineerd met het gewone halfsteens verband, om bijvoorbeeld een kromming in de muur op een eenvoudigere wijze uit te voeren.

Tip: voor dergelijke toepassingen kunnen ook speciale vormstenen besteld worden om zo het halfsteens verband met strekken aan te houden. De kostprijs hiervan ligt weliswaar hoger. Verander dan bij elke laag de richting.

Dit verband lijkt op het kruisverband alleen bestaan bij dit verband alle lagen uit afwisselend een kop en een strek. Bij een kruisverband is dit om de laag wisselend tussen koppen en strekken maar niet in 1 zelfde laag.

Frans verband

Het Frans verband is een aanpassing op het Vlaams verband. Gelijkenissen tussen beide zijn duidelijk zichtbaar, echter zijn ze niet compleet hetzelfde. Bij een Frans verband wordt iedere laag wordt afwisselend opgebouwd uit een strek en twee koppen.

Voor het benadrukken van de horizontale lijnen in de gevel is er een mogelijkheid om te werken zonder stootvoegen. Door de gevelstenen tegen elkaar op te metsen, zonder mortelspecie, vallen de kopvoegen weg en blijft enkel de lintvoeg over. Hierdoor wordt het horizontale lijnenspel van het metselwerk extra benadrukt. Dit is een elegante methode om het gebouw visueel te verlengen.

Er zijn ook metselverbanden die als lokale decoratie fungeren. Ze worden dus niet over heel het project toegepast maar genereren een speciaal effect in een bepaald deel van de gevel of het gebouw. Ze bieden heel wat creatieve mogelijkheden. De gevelstenen worden zo op elkaar geplaatst dat er lege ruimtes tussen ontstaan. Resultaat: een doorkijkeffect. Een onverwachte en elegante oplossing om een achterliggende constructie deels zichtbaar te maken of om meer licht door te laten.

Ontwerp uw gevel online

Met de textuurgenerator ontwerpt u zelf de perfecte gevel. Dankzij geavanceerde technologie worden texturen op een bijzonder realistische en natuurlijke manier gevisualiseerd.

Naar de textuurgenerator