De Graafschap Biddinghuizen is klimaatbestendig
Gemeente Dronten gaat voor een klimaatbestendige, circulaire en duurzame inrichting van de openbare ruimte met veel water en groen. Ook de nieuwbouwwijk Graafschap in Biddinghuizen wordt vanuit deze ambitie ingestoken. Waarom past waterpasserende bestrating goed in de plannen?
Klimaatadaptieve uitdaging
De groene en waterrijke woonwijk De Graafschap is volop in ontwikkeling en telt straks 150 woningen. Fase 1 is naar verwachting medio 2023 klaar, maar de aanloop bleek behoorlijk uitdagend. Vanwege de agrarische bestemming gold bij de planontwikkeling een behoorlijke waterbergingsopgave door de toename van verhard oppervlak. Daarbovenop kwam een aangescherpte parkeernorm, wat nog meer verharding opleverde. Als klap op de vuurpijl werd de waterbergingsopgave opgeschaald van T = 10 naar T = 100 + 10%.
Door de grote waterbergingsopgave en hoeveelheid verhard oppervlak bleef er te weinig ruimte over voor waterberging met alleen wadi’s. De keuze viel daarom op waterpasserende bestrating. Wadi’s zorgen nog wel voor aanvullende waterberging.
Waterpasserende bestrating: een bewuste keuze
Voor gemeente Dronten zijn waterpasserende klinkers een bewuste keuze. De straatbakstenen hebben een levensduur van gemiddeld 135 jaar en zijn daarna weer geschikt voor hergebruik. Ook gelet op de restwaarde en circulariteit krijgen gebakken klinkers de voorkeur boven betonklinkers. De ervaring is dat waterpasserende bestrating niet heel veel meer kost dan traditionele bestrating. Natuurlijk zijn er kosten voor onderhoud en beheer, maar er zijn ook minder kosten voor aanleg, onderhoud en beheer van kolken en hemelwaterafvoeren.
De opbouw van de waterpasserende bestrating
De verharding bestaat uit waterpasserende straatbakstenen. In de rijweg liggen rode Rossa Drainflow® dikformaten, in de parkeervakken zwarte Morvan Drainflow® keiformaten. In de voeg komt het stofarme edelsplit Infrano met een fractie van 1-2 mm. De 5 cm dikke straatlaag is een gewassen natuursteensplit WD06.
De bodem bestaat uit goed waterdoorlatend zand. Voor de fundering wordt de grond tot aan deze zandlaag verwijderd, en tot aan de straatlaaghoogte aangevuld met zand uit de regio. Deze grondverbetering met diepe putten borgt de verbinding met de waterdoorlatende zandlagen in de bodem. Het cunet is overal minimaal 70 cm diep.
Inspelen op zwaar bouwverkeer bij de aanleg
Om vervuiling van de voegen en vergruizing van de onderbouw te voorkomen wordt de waterpasserende bestrating zo laat mogelijk aangebracht, als de woningen al zijn gerealiseerd. Vaak is een tijdelijke asfaltweg voor bouwverkeer een goede oplossing, met voorlopig alleen de fundering van de waterpasserende weg.
Brede maatregelen tegen wateroverlast
De rijweg kent een licht tonrond profiel (afschot 1 %). De parkeerplaatsen liggen op één oor richting de weg. Plaatselijk wordt een verlaagde trottoirband geplaatst, zodat regenwater naar een lager gelegen groenstrook kan stromen. Om risico’s in de waterafvoer volledig uit te sluiten is bij de aanleg van het riool een drain geplaatst. Bij grote oppervlakken zijn er straatkolken als noodoverstort, met afvoer naar oppervlaktewater.
Geen infiltratiekratten
Vanwege de zettingsgevoelige ondergrond, die op termijn mogelijk minder goed gaat functioneren, overweegt de gemeente geen ondergrondse waterberging met kratten. Ook is er genoeg waterdoorlatend zand uit de omgeving beschikbaar, dus duurdere alternatieven zijn niet noodzakelijk. De waterbergende capaciteit van kratten is hoog, maar de voordelen wegen niet op tegen de eenvoudige en robuuste waterdoorlatende werking van het al aanwezige zand.
De klimaatadaptieve oplossing werkt goed
De reeds aangelegde waterpasserende bestrating functioneert naar wens. Na hevige regenval zijn nergens regenplassen te zien. Overwogen wordt om over vijf jaar de hydrologische werking te testen, en na te gaan of aanvullend onderhoud en beheer van de voegen nodig is.
Nog meer kennis over klimaatadaptatie?
Alles wat u als openbare ruimte professional moet weten over infiltrerende verharding en klimaatadaptatieheeft Vandersanden gebundeld in een kennisdocument. Het is een meer dan 40 pagina’s tellende handleiding met daarin:
- een beschrijving van de verschillende mogelijkheden voor klimaatadaptatie
- de laatste inzichten op basis van onderzoek en statistiek rond waterpasserende bestrating
- een stappenplan met tips en adviezen voor het aanpakken van uw klimaatadaptief project
Ontdek meer klimaatadaptatie voorbeelden
Leidsche Rijn: ijkpunt voor klimaatadaptatie
Leidsche Rijn is uniek. De Utrechtse wijk is vanaf dag één, in nauwe samenwerking met de betrokken partijen, klimaatadaptief ingericht. Gezien de beperkte ruimte voor groen nabij de bouwkavels en de hoge grondwaterstanden is er weinig ruimte voor waterberging. Biedt waterpasserende bestrating soelaas?
Klimaatadaptieve parkeerplaats in Winterswijk
Een voormalig schoolgebouw en een sportveld in het centrum van Winterswijk kregen een nieuwe bestemming. Aan de Zonnebrink werden 11 energieneutrale woningen en een appartementengebouw “Oldschool” voor jongeren gebouwd en 200 parkeerplaatsen met waterpasserende bestrating aangelegd.
Kasteeltuin Zevenbergen: hoogwaardig en klimaatbestendig
Omdat het historische centrum van Zevenbergen grondig op de schop gaat, werd een nieuwe parkeerplaats gecreëerd in de voormalige Kasteeltuin. Het werd een aangename plek met veel groen. Dankzij de Drainflow® waterpasserende gebakken bestrating zijn goten en kolken niet nodig. Al het regenwater wordt lokaal geborgen.