A4-12: dé kwaliteitsstandaard voor kleiklinker

In Nederland is A4-12 (en A4-12G) dé kwaliteitsstandaard voor kleiklinker. We leggen u uit waar deze benaming vandaan komt en waarom dit de beste keuze is voor de gebakken bestrating in uw project.

A staat voor de hoogst mogelijke kwaliteit. Dat wil zeggen dat alle stenen voor uw project voldoen aan de nationale beoordelingsrichtlijn 2360. Naast kwaliteit A is er ook kwaliteit AG voor onbezande vormbak kleiklinkers. Deze stenen zijn ook van A-kwaliteit, maar zijn vaak wat krommer en minder strak van vorm en uiterlijk. G staat in dit geval voor "Getrokken". Onbezande stenen laten namelijk minder goed los uit de vormbak na het persen van de steen. Het zand zorgt er voor dat de klei niet blijft kleven in de mal. Daardoor zijn onbezande vormbakstenen iets "getrokken".

De hardheid van straatbaksteen wordt uitgedrukt in het volumepercentage wateropname. De klassen binnen kwaliteit A of AG zijn tegenwoordig van hard naar zachter: 0-4, 4-12 en 4-16. De verdeling in klassen werd bijna 100 jaar geleden in het leven geroepen omdat straatbakstenen tot die tijd werden geproduceerd in veldovens en er geen standaard was voor de kwaliteitsbeoordeling.

De introductie van de Vlamoven in 1915 verbeterde de kwaliteit van de straatbaksteen aanzienlijk, maar het was nog steeds een stookmethodiek die verschillende kwaliteiten klinkers opleverde. Deze moesten na het stookproces handmatig in verschillende hardheidsklassen gesorteerd worden. Totdat Vandersanden in 1992 de ‘snelbrand tunneloven’ introduceerde. Deze oven met een stookproces van slechts 36 uur, levert een zeer gelijkmatige en hoge kwaliteit (kwaliteit A4-12) die uitsorteren overbodig maakt.

Alle kleiklinkerfabrikanten in Nederland zijn in staat om stenen te bakken die tussen de nul en vier volumeprocenten wateropname blijven. Toch is in Nederland 4-12% de standaard voor hardheid. Omdat niet enkel hardheid de beste kwaliteit bepaalt.

Een partij stenen die te hard is afgebakken, verhoogt de kans op gladheid. De polijstende werking van extreem harde stenen is zo groot, dat wanneer ze intensief gebruikt worden, ze steeds gladder worden. Al meer dan 60 jaar geleden onderkende Rijkswaterstaat dit probleem en is daardoor gestopt met het gebruik van te hard afgestookte kleiklinkers. Nederland is het baksteenland bij uitstek. Met een decennialange jaarlijkse afzet van honderden miljoenen kleiklinkers mag wel gezegd worden dat Nederland een absoluut kenniscentrum is op gebied van gebakken bestrating.

Vandersanden is de grondlegger van de meest recente maatspreidingsklasse. In onze voortdurende zoektocht naar topkwaliteit hebben we met certificatie-instelling Kiwa EQ+ geïntroduceerd. De standaard maatspreiding van kwaliteit A4-12 is max. 9 mm. Door de toevoeging EQ+ krijgt u straatbakstenen met een strakkere maatvoering. De maatspreiding in uw partij stenen is dan slechts max. 5 mm. Het machinaal bestraten vergemakkelijkt omdat de mechanische klem de stenen beter vasthoudt en het straatbeeld wordt hoogwaardiger.

Meer informatie over kwaliteitseisen