Tolkamer heeft de milieuvriendelijkste baksteenoven van Europa

Niemand is beter geplaatst om over de nieuwe oven in onze fabriek in Tolkamer te praten dan Ton Bouma: hij werd letterlijk geboren op het fabrieksterrein. Waar nu 160 hectare wilde natuur is ontstaan na de ontginning van de klei, was vroeger zijn ouderlijke boerderij. Tot een jaar of tien geleden bleef hij ook wonen aan de toegangspoort van de fabriek - én hij werkt er inmiddels zevenenveertig jaar, de laatste jaren als plant manager van de fabriek. Voor hij afzwaait, leidde hij samen met zijn opvolger Sander Baas de bouw van de nieuwe tunneloven in goede banen.

Ton Bouma: “Tolkamer beschikte tot voor kort over drie tunnelovens die te veel energie verbruikten, met een grote impact op het milieu tot gevolg.”

Doordat de hoeveelheid energie die nodig is voor het produceren van straatbakstenen door de nieuwe oven circa 25% lager ligt, zet het product over de gehele levenscyclus een betere milieuprestatie neer. Bij het drogen en bakken van straatbakstenen is namelijk veel energie nodig. Een besparing hierop heeft veel impact op de reeds gunstige levenscyclusanalyse. Straatbakstenen hebben immers een levensduur van gemiddeld 135 jaar en worden voor ca. 90% hergebruikt. Dat neemt niet weg dat er desalniettemin manieren zijn om voor nog zuiniger te gaan.

Ton Bouma: “Toen de ovens 30 jaar geleden gebouwd werden, was het energieverbruik nog niet per se een issue. Maar tijden veranderen, en Vandersanden verandert graag mee. Daarom was het hoog tijd om goed na te denken over een nieuwe, energiezuinige oven.”

“We kozen ervoor om een lange oven te laten bouwen. De opwarming en koeling kan geleidelijker verlopen waardoor het luchtverbruik omlaag gaat”, zegt Sander Baas. “De productiecapaciteit blijft ongewijzigd . Duurzaamheid is voor ons een absolute prioriteit, en we monitoren ook constant of onze productie locatie duurzaam produceert”.

Dankzij de nieuwe tunneloven wordt er fors minder CO2 uitgestoten. De wanden, het dek en de leidingen van de oven zijn uitgerust met hoogwaardige en extreem dikke isolatie, zodat de energie optimaal benut wordt.

Sander Baas: “Een tunneloven is op zich niet nieuw, maar met de nieuwste technieken op het gebied van gasbranders en de manier waarop we de oven isoleerden zijn dat wel. Vandersanden investeerde maar liefst 12 miljoen in de bouw van de oven, en nog eens 4 miljoen in het finetunen – dat een half jaar in beslag neemt. Het was teamwork, samen met onze leverancier ook – er zijn nog maar een paar ovenbouwers ter wereld, dus dit is echt wel specialistenwerk.”

“We zullen alle restwarmte van de oven gebruiken om de stenen te drogen voor ze gebakken worden”, zegt Sander Baas. Als we het droogproces duurzamer krijgen, wordt het hele proces van baksteen produceren nog duurzamer.”

Alles samen kon Vandersanden de CO2-uitstoot van de productie op Tolkamer met 25 procent verlagen. Een krasse prestatie, maar vanzelfsprekend gaat Vandersanden nu niet achterover leunen. Het doel is om CO2-neutraal te produceren, en daarvoor kijkt Vandersanden al vooruit – decennia vooruit zelfs. Ton Bouma: “We kijken over de hele productie locatie heen om minder energie te verbruiken. Zo komen er zonnepanelen op het gehele ovendak en wordt er bij de aankoop van nieuwe machines gekeken naar energie besparingen. Er loopt daarnaast een aanvraag voor de reactivatie van de laad-los wal aan het kanaal direct naast de fabriek, die het aantal transport bewegingen via wegverkeer verder terug kan dringen.